خواب مسأله بسیار مهمی است که تمام افراد با هر سن و جنسی به آن نیاز دارند.
انسان‌ها به طور متوسط یک سوم از عمر خود را در خواب به سر می‌برند و به سلول‌های مغزی خود استراحت داده و باعث آرامش مغز که فرماندهی بدن را به عهده دارد، می‌شوند. افرادی که به دلایل مختلف کم‌خواب یا بی‌خواب می‌شوند دچار تحریک‌پذیری می‌شوند. این دسته از افراد به سرعت عصبی شده و نمی‌توانند به سرعت گذشته و به همان دقت به انجام امور خود بپردازند.
در خواب مغز فعالیت کمتری را انجام می‌دهد ولی بعضی از بخش‌های مغز در هنگام خواب باز هم کاملا فعال است، این بخش‌ها کنترل ضربان قلب، تنفس و دیگر بخش‌های حیاتی بدن را به عهده دارند ولی فعالیت این بخش‌ها هم آهسته‌تر از هنگام بیداری است.
متخصصان امور تغذیه توصیه می‌کنند به علت همین آهستگی حرکات معده و روده در خواب، نباید قبل از خواب معده و روده کامل از غذا بخصوص غذاهای چرب و سنگین پر کرد. تحقیقات نشان می‌دهد با داشتن یک تغذیه مناسب می‌توان به خواب راحتی دست پیدا کرد.
نظریه‌های مختلف روانشناسی خواب
خواب يا به عبارتي سیکل خواب دو مرحله دارد. یکی مرحله رم يا حرکت سریع جسمی و دیگری مرحله نان‌رم يا بدون حرکت سریع جسمی است. مرحله اول که رم نام دارد مغز بسیار فعال است و در حالی که ماهیچه‌های بدن در حال استراحت هستند، چشم‌ها به سرعت به چپ و راست حرکت می‌کنند.
مرحله دوم “نان رم” نام دارد که دارای چند مرحله است، خواب خیلی سطحی، خواب سطحی، خواب عمیق. بعد از خواب عمیق، نوبت به رویا و خواب دیدن می‌رسد. تمام سیکل‌ها و انواع خواب که برایتان نام بردم، بین 90 تا 120 دقیقه اتفاق می‌افتد و بعد از آن دوباره همین سیکل تا زمانی که می‌خوابیم ادامه پیدا می‌کند.
نکته جالب این که زماني تصور بر اين بود كه وقتي آدم‌ها می‌خوابند، مغزشان از کار می‌افتد! يا اینکه بعد از خوابیدن، مغز آدم هم به خواب فرو می‌رود. اما ماجرا به این شکل نیست. دانشمندان فعالیت‌های زیادی کرده‌اند و مشخص شده رابطه مغز و خواب به این شکل نیست. در واقع، در زمان خواب، بخش‌هایی از مغز به خواب می‌رود اما قسمت عمده‌ای از این ارگان بیدار است و حتی فعالیتش نسبت به زمانی که فرد بیدار است افزایش پیدا می‌کند.”.
نکات مهم برای داشتن خوابی راحت
1)برای آرامش بیشتر قبل از خواب از دمنوش های گیاهی آرامش بخشی مثل گل گاو زبان و یا شیر گرم استفاده کنید.
2)مرتب بودن اتاق خواب تاثیر زیادی در آرامش روانی برای خواب دارد.
3)داشتن تشک و کالای خواب مناسب نباید دور از توجه شما باشد . اینکه تشک شما کهنه و یا کثیف و آسیب دیده باشد می تواند خواب شما را مختل کند. همچنین تشک زیاد نرم و یا زیاد سفت نباشد و مناسب فیزیولوژی شما انتخاب شده باشد . داشتن تشک مناسب به شدت در کیفیت خواب فرد و عدم احساس خستگی قبل از خواب تاثیر دارد. .
4)نکته مهم دیگر این است که قبل از خواب کارهایی که باعث درگیری ذهنی و مشغول شدن ذهن شما می شود مثل تماشای تلویزیون و یا حساب و کتاب و یا مشاجرات خانوادگی انجام ندهید تا بتوانید ذهنی آرامتر داشته باشید.
5)برنامه منظمی برای خوابتان مشخص کنید و به آن پایبند بمانید.
6)اگر خوابتان نمی‌برد در رختخواب نمانید ، ماندن بیش از ۲۰ دقیقه در تخت در شرایطی که خوابتان نمی‌برد دستاوردی به جز اعصاب خوردی ندارد. بهتر است بلند شوید و کاری انجام دهید. زیرا اگر این کار چندین بار تکرار شود رختخواب ماهیتش را در ذهن شما به عنوان جایی برای استراحت از دست می‌دهد.
7)دمای اتاق خواب را متعادل نگه دارید. یکی از مواردی که می‌تواند یک راهکار برای خواب راحت شبانه تلقی شود دمای محل خواب است،که بهتر است کمی خنک باشد. البته نه خیلی که احساس سرما کنید.
نکات مهم
- تشک و بالشت راحت تهیه کنید. مناسب بودن محل خواب مانند راحتی تشک و بالشت و همچنین استفاده از پتوی مناسب می‌تواند در کیفیت خواب شما تاثیر زیادی بگذارد.
- تنظیم نور ، بهتر است در اتاق تاریک بخوابید تا راحت‌تر خوابتان ببرد.
- اتاق ساکت در راحت خوابیدن شما بسیار تاثیر گذار است. سر و صدا مانع از این می‌شود که خواب راحتی را تجربه کنید. پس بهتر است برای خواب محیط کاملا ساکتی را انتخاب کنید.
- بهتر است در اتاق خوابتان از ساعت و تلویزیون استفاده نکنید.
تشک خوب، خواب خوب
تشک خوب یکی از عوامل تاثیرگذار در خواب راحت می باشد.
ما انسان ها با توجه به اینکه نیمی از عمر خود را در خواب سپری می کنیم ، همیشه به این فکر می کنیم که چه طور می توانیم یک خواب خوب و راحت را تجربه نماییم. با توجه به عوامل مختلف اعم از دمای اتاق و استرس کم و دوری از دستگاه های ارتباطی مثل موبایل ، ما به عامل اصلی ، یعنی تشک اشاره می کنیم . یک تشک خوب و استاندارد از عوامل اصلی یک خواب راحت می باشد.
برای خوابی راحت، تشکی خوب نیاز داریم.
وقت آن است که یک تشک جدید بخرید اگر:
– دست و شانه هایتان در شب خواب می روند.
– با گرفتگی، کوفتگی یا درد عضلات از خواب بیدار می شوید.
– در تشک شما نشانه های قابل توجهی از سایش و پاره شدن و شکستن یا گود رفتگی وجود دارد.
– تشک شما بیش از 10 سال سن دارد.
– مهم نیست که دمای اتاق چقدر است، همیشه تشک شما خیلی گرم است.
– هنگامی که روی آن حرکت می کنید خیلی سروصدا تولید می کند.
– اندازه تشک فعلی برای شما مناسب نیست و نیاز به یک تشک بزرگتر دارید.
جمع بندی
در این مقاله از خواب استور سعی کردیم راز خواب راحت شبانه را با شما در میان بگذاریم تا با به کارگیری این راه‌کارها شما هم بتوانید خواب راحتی را تجربه کنید و روزی سرشار از آرامش و حال خوب برای خودتان بسازید..
